Często dostaję od Was pytania dotyczące tego, czym różni się arabika z Afryki od arabiki z Ameryki, jak zmielić kawę do konkretnej metody zaparzania, czy jakie palenie (delikatne, mocne) będzie odpowiadało Waszym gustom. W tym wpisie przedstawiam więc garść informacji, które pozwolą Wam być bardziej świadomymi miłośnikami kawy!
Arabika, czy robusta?
Na świecie uprawiane są 2 gatunki kawowca: arabika i robusta. Ta pierwsza jest uważana za lepszą jakościowo i stanowi około 70% upraw, druga zaś jest gorsza, a jej uprawy to około 30%. Robustę dodaje się niekiedy do mieszanek różnych gatunków kawy, aby dodać im trochę „mocy”, ale nie jest to konieczne. W palarni Single Origin oferujemy tylko arabiki.
Czym się różnią kawy z różnych stron świata?
Zarówno arabika, jak i robusta mają swoje rodzaje. Najpopularniejszy jest podział ze względu na kraj i region pochodzenia. Kawowiec jest uprawiany w tzw. pasie kawowym, który rozciąga się pomiędzy zwrotnikiem Raka, a zwrotnikiem Koziorożca. Rodzajów arabiki jest mnóstwo, ale można przypisać im pewne cechy wspólne, biorąc pod uwagę kontynent, z którego pochodzą. I tak:
– Afryka – kawy z tego kontynentu są lekko kwasowe (ale nie są kwaśne – nie należy się tego obawiać!), mają nuty owoców cytrusowych, są raczej delikatne i „żywe”. Polecam zwłaszcza etiopskie arabiki z regionów Sidamo i Yirgacheffe – są to wspaniałe kawowe klasyki, których warto popróbować.
– Ameryka Środkowa i Południowa – kawy amerykańskie są mało kwasowe, mają nuty orzechów i czekolady. Smak i aromat wielu z nich można określić jako „klasycznie kawowy”. Dużą popularnością cieszy się brazylijska arabika „Santos”, ale równie wspaniałe są kawy z małych państw Nowego Świata, np. kostarykańska Tarrazu, czy panamska Boquete.
– Azja – przede wszystkim Indonezja, Papua Nowa Gwinea i Indie. Kawy azjatyckie są na pewno bardzo mało kwasowe, mają nuty ziemiste i leśne. Początkującym kawoszom często nie podoba się ich „przytłumiony” charakter, ale mają też wielu zwolenników.
Czy świeże palenie jest ważne?
Kawa jest produktem, który ma dość długi termin przydatności do spożycia. Większość dużych producentów określa go nawet na 2 lata. Pomiędzy tą samą kawą, która była wypalona tydzień temu, a rok temu, jest jednak ogromna różnica. Można ją porównać do chleba (z uwzględnieniem odpowiednich proporcji czasu). Na pewno większość z Was lubi chleb prosto z piekarni – pachnący, chrupiący, po prostu świeży. Ten sam chleb można jeszcze zjeść 2 lub 3 dni później, ale czy będzie to nadal ta sama przyjemność? Podobnie jest z kawą – najlepiej ją spożyć w ciągu 4 tygodni od wypalenia – wówczas będzie to prawdziwa uczta dla kubków smakowych, a nie tylko dawka kofeiny. W palarni Single Origin żadna kawa nie jest wypalana bez powodu – każdy kilogram, który ląduje w naszych maszynach do palenia jest przeznaczony dla konkretnego klienta.
Rodzaje palenia kawy
1. Kawa niewypalona, surowe zielone ziarna.
2. Palenie jasne (tzw. New England)
3. Palenie średnie (amerykańskie)
4. Palenie mocne (wiedeńskie)
5. Palenie bardzo mocne (francuskie lub włoskie)
W palarni surowe, zielone ziarna kawowca podawane są działaniu wysokiej temperatury (nawet 250°C), dzięki czemu można wydobyć z nich smak i aromat. Surowe ziarna kawy mają tylko kilkanaście związków aromatyczno-smakowych, a ziarna wypalone mają ich ponad 700! Każdy rodzaj arabiki, w zależności od wielu czynników, ma rodzaj palenia, który pozwoli na pełne wykorzystanie potencjału danych ziaren. Ogólna reguła jest taka, że im delikatnijesze palenie, tym lepiej odczuwalne są naturalne nuty smakowe danej kawy. Mocniejsze palenie zmniejsza kwasowość, ale jednocześnie ujednolica smak i powoduje, że różne ziarna stają się podobne do siebie. W palarni Single Origin umożliwiamy każdemu kawoszowi eksperymentowanie z rodzajem palenia. Jeżeli czujecie się na siłach, możecie samemu wybrać stopień wypalenia Waszej kawy. Jeżeli jest do dla Was jeszcze nieodkryta tajemnica, to zdajcie się na naszą rekomendację.
Mielić samemu, czy kupować mieloną?
Oczywiście, że samemu! O ile kawa w ziarnach dość długo może trzymać dobrą jakość, to po zmieleniu szybko traci smak i aromat. Mielenie kawy tuż przed zaparzeniem to najprostsza metoda, żeby dodać jej +50% jakości. Jeżeli macie ekspres z wbudowanym młynkiem, to nie macie się czym martwić, a jeżeli zaparzacie kawę w inny sposób, to warto chociażby kupić młynek ręczny i poświęcić chwilę na własnoręczne zmielenie ziaren. Warto pamiętać, że różne sposoby zaparzania wymagają różnej grubości mielenia:
– mielenie drobne – do ekspresów ciśnieniowych
– mielenie średnie – do kawiarek, dripów, filtrów, Aeropressa
– mielenie grube – do praski francuskiej i dzbanków
W Single Origin oferujemy mielenie kawy – zdajemy sobie sprawę, że nie każdy ma młynek lub ochotę na mielenie kawy samemu. Zawsze jednak będę zachęcał do własnoręcznego mielenia, bo jest to najprostsza metoda na znaczne poprawienie jakości swojej kawy.